Апатқа апарар үш індет (темекі – арақ

Арақ ішіп, темекі шеккен,

Денсаулығының түбіне жеткен

(Халық даналығы)

емекі – құрамында никотин (nicotiana) және

төрт мыңға жуық улы зат бар темекі өсімдігінің

майдаланған, құрғатылған және қолдануға дайын

күйдегі жапырағынан жасалады. Тұқымы өте майда

болғандықтан, алдымен көшеті өсіріліп, сосын егістік

жерге отырғызылады. Темекі–жапырағында танин,

желім, шайыр, крахмал және алколоидтар бар өсімдік.

Темекінің ішінде – ең көп мөлшерде никотин алколоиды

бар. Никотин сульфат тұздары ауыл шаруашылығында

құрт-құмырсқаны өлтіру үшін қолданылады. Темекінің

түтіні ағзаға зиянды және улы заттардың жиынтығынан

тұрады. Бұлардың ішінде ең қауіптісі – никотин, синиль

қышқылы, көмір қышқылы, сірке қышқылы, азот, эфир

майы және өкпе рагіне ұшырататын әртүрлі радиоактивті

элементтер (бензепирен, полоний, висмут, т.б.).

Никотин – циаминге пара-пар у. Никотин улы зат

болғандықтан, медицинада дәрі ретінде қолданылмайды.

Мәселен, 5-6 тамшы никотинді итке берсе, сол заматта

өліп кетер еді. Ал бір қорап темекінің құрамындағы ни-

котинді инемен шаншыса, адам әп-сәтте көз жұмады.

ТЕМЕКІ ШЕГУ –

ӨЗІН-ӨЗІ ӨЛТІРУ

ТЕМЕКІ