217 / 318
217
ПәтуәЛАР ЖИЫНТЫҒЫ
өзінің әрекетін бастағаннан-ақ бұқара көпшілік
оны қолдаушылар мен дұшпандары болып екіге
бөлінді.
Бірнеше араб тайпаларының қолдауын
тапқан ол XVIII ғасырдың 40 жылдарынан бас-
стап өзінің саяси күресін ауқымды жүргізе бас-
стады. Араб елдерін біріктіру деген ұранмен
шыққан бұл әрекет көп ұзамай Саудтың туына,
кейіннен осы династиясының ресми идеолог-
гиясына айналды. XIX ғасырдың басында бұл
қозғалыс Арабияның көп бөлігін басып алды.
Уаһһабилар отаршылардың көмегімен
қаруланып,
Осман
түріктерімен
қатты
қақтығысқа
түсті.
Сондықтан
олар
оспандықтардың ұстанған ханафи мазһабын
кәпірлердіңмазһабыдепжариялайды.Мұхаммед
ибн әл-Уаһһаб өзіне дейінгі мұсылмандарды
қасиетті Құран мен сүннадан ауытқып келген
деп санады. Жиһадты қолға алған олар тариқат
сопыларын мүшрикке шығарып, дінсіздерге,
зекет бермейтіндер мен намаз оқымайтындарға
қарсы жиһад ашуға рұқсат етті.
Салафилар немесе Уаһһабилар дүниауи
мәдениетке, өнерге (музыка, театр, көркемсурет
және т.б.) наразылық білдіріп, оны кешірілмейт-
тін күнә санайды. Идеологиясын іске асыру
үшін үкімет билігін құлату керек деп, сол жолд-