256 / 520
256
Ислам ғылымхалы
Сәбидің жынысы
Адамдар көпке дейін сәбидіңжынысы аналық клетка-
лар тарапынан айқындалады деп есептеп келген. Алайда,
VII ғасырда түскен Құран Кәрімде бұл мәселе туралы
басқаша мағлұмат беріліп, сәбидің жынысы құрсаққа
құйылған аталық сперматозоидтан жаратылғаны айты-
лады:
﴿وَأَنّهُ خَلَقَ الزّوْجَيْنِ الذّكَرَ وَاألُْنثَى مِن نّطْفَةٍ إِذَا تُمْنَى﴾
«Аллаһ Тағала ер мен әйел жұбын тамызылған
бір тамшы шәуеттен жаратты»
290
.
Құранда баяндалған бұл деректің растығы генетика
мен микробиология ғылымдарының дамуы нәтижесінде
дәлелденіп отыр. Жыныс еркектен келетін аталық клетка
тарапынан айқындалады, ал әйел ағзасы бұл жерде
ешқандай рөл ойнамайды.
Жыныс – адам ағзасындағы хромосомаларға бай-
ланысты. Ағзадағы барлығы 46 хромосоманың екеуі –
жыныс хромосомалары деп аталады. Бұл екі хромосома
еркектерде ХY, әйелдерде ХХ ретінде белгіленеді. Y хро-
мосомасы еркектік, ал, Х хромосомасы әйелдік гендерді
тасымалдайды.
Адам баласының түзілуі – жұптала жүретін осы
хромосомалардың еркек пен әйелдің бір-бір жұптарының
бірігуі арқылы іске асады. Әйелдегі бұл жұптың екеуі
де Х болса, еркектерде біреуі Х, екіншісі Y болады.
Демек, жаңа жаратылған сәбидің еркек немесе әйел
болуы – ана ағзасындағы Х хромосомасының аталық
клеткадағы Y немесе Х хромосомасымен бірігуіне бай-
ланысты болмақ.
290
Нәжім сүресі/45-46.