76 / 80
соң да ерекше ардақ тұту. Сүннетін білу, оған амал ету
және басқаларға да үйрету.
Мұсылман басшыларға қатысты насихат: Басшыларға
ақиқат жолында жәрдемші болу, оларға бағыну, елдің
мұң-мұқтажын жеткізу, жұмсақтық және әділдікті наси-
хат ету. Мұсылман басшылар – адамдардың дүниеуи ісін
жүйелеуші басшылар мен діни басшылар. Демек, патша,
әмірлер, басшылар мен ғұламаларды қамтитын сөз.
Жалпымұсылмандарға насихат: Мұсылмандардың екі
дүниесіне де пайдалы амалдарға жол сілтеу. Оларға зиян
тигізбеу, білмейтіндерін үйрету. Жақсылыққа шақырып,
жамандықтан тыю.
Дін насихаты барлық мұсылманға ортақ парыз. Әркім
шама-шарқынша бұл іске өзіндік үлесін қосуға міндетті.
Пайғамбарымыз Мұхаммед
:ً
بلِّغوا عنّي و لو آية
«Менен бір аят болса да жеткізіңдер...», – деген. Де-
мек, дін насихаты тек ғұлама-ғалымның және имамның
міндеті емес.
Мұнда мынадай бір мәселе бар. Хадистегі «аят»
сөзінің мағынасы – нақты дәлел, анық жайт. Демек, діннің
бір мәселесін ғалым немесе имамнан бүге-шігесіне дейін
анық үйреніп алып, оған амал еткен соң, діндес бауырларға
сол амалды насихаттау деген ұғымға саяды. Не болмаса
діни сауалға жауап іздеген адамды діндарларға сілтеп жі-
беру қажет.
Ал, дінді үйрету, оны ғылым ретінде зерттеу ғұлама-
ғалымдар иығына жүктелген жауапкершілік. Құранда:
وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ
عَنِ الْمُنْكَرِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ.
76
СОҢҒЫ ӨСИЕТТЕР