227
ПәтуәЛАР ЖИЫНТЫҒЫ
заманында үй-күйі жоқ адамдар мешіттерді
паналаған. Оларға мұсылман бауырлары көмек
көрсетіп отырған. Олар әрқашан мешіттен
табылғандықтан намазда алдыңғы қатарды иемд-
дейтін, солсебептікейбірғалымдарсопылықтың
«саф әл-аууәл» – «бірінші саптағылар» яғни меш-
шіттердегі бірінші қатарды иемденгендер нем-
месе «саффа» – «таза, пәк, дінге шынайы беріл-
лу яғни, діннен өзгесінен шаруасы жоқ» деген
мағынаны білдіреді деушілер де болды.
Орыстың ғалымы И.М.Петрушевскийдің
айтуынша, ағылшын шығыстанушысы Р.Ник-
колсон ХІ ғасырға дейінгі жазба материалдард-
дан тасаууф яғни, сопылық сөзінің жетпіс сегіз
мағынасын талқылағандығы анықталған.
Абу Саид әл-Хараз: «Сопы деп Тәңіріміз
жүрегін нұрмен тазартқан және Алланың зікірін-
нен ләззат алатын адамды айтамыз» деген.
АбуМухаммед әл-Жаририй (һ. 311 туылған):
«Тасаууф сүнниттік мінез-құлықпен үйлесетін
оған қарама-қарсы нәрседен аулақ болуды
үйрететін жол»,-дейді.
Абу Бакр әл-Каттаний (322х.): «Тасаууф
тәртіп кімнің тәртібі сенен жақсы болса ол сен-
нен таза адам. Тасаууф – тазалық»,-деген.
Жағфар әл-Хулдий (840х.): «Сопылық
құлшылыққа
құлшыну,
Алла
тағалаға
толығымен берілу».