210 / 382
212
Хикмет
баспа үйі
Осы тойымсыздығы себебінен адам баласының са-
удада жасаған қулығы мен айласының шегі жоқ. Сол
себепті қаншама қауымдар жойылып кеткен. Және
де бұл дүние ақылға келмеген қаншама ғапылдық
жолаушыларына толы. Шексіз байлықтары бола
тұрса да қайыр, зекет немесе әртүрлі ізгі істер-
мен пақыр, ғаріп, жетім, жесір, және мүқтаждарға
қамқор болудың орнына, олардың хақысын вампир
(қанішер) сияқты жұтқандар тарихта аз кездеспеген.
Дін - рухтың жүгі сияқты болған тәннің бақыты
мен рахаты үшін емес. Керісінше, рухты адамның
тәни және нәпсілік жағына басым ету жолын-
да. Сауда белгілі бір сатыдан соң нәпсіміз бен
тойымсыздығымызды ауыздықтау болу керек, сонда
ғана шектен шығып дүние мен ақыреттің бишарасы
болмаймыз... Саудагері алаяқ, бақылау орындары
ұры мен парақорларға толы қоғам ішінен тыныштық
іздеу - бос бір қиял...
Аллаһ Тағала Құран Кәримде қияметке дейін ке-
летін үмметтерге бір ғибрат болуы үшін Шұғайбтың
(алейһиссәләм)
қауымы
Мәдиан
және
Әйкә
халқының жойылуының сауда ахлағының шектен
тыс бұзылғандығынан болғандығын баяндайды. Сол
үшінсаудадаайлакерлікжасап, харамжеу, әлсіздерді
жаншу - бір қауымныңжойылуына себеп болатындай
дәрежедегі ауыр қылмыс. Аллаһ Расулы (саллаллаһу
аләйһи уә сәлләм) былай дейді:
«Алтын мен күміс ақшаның, тәкаппарлық пен
менмендікті көрсететінкиімніңқұлыболған(адам)
құрысын! Пайдақұмар (әуесқой) адамға (қалағаны)
берілсе қуанады, берілмесе разы болмайды (иләһи