262 / 382
264
Хикмет
баспа үйі
қайтарылмаудың әдетке айналуы сияқты сенімсіз-
діктер, осы тамаша ғибадатты ұмытылатындай хал-
ге жеткізгендей. Бірақ, мәселенің қағидаларына
қарағанда, осы кедергілерден асуымыз керек. Яғни,
мүкіндігі бар адамдар кейбір сылтаулармен қарыз
беру ғибадатын тастамауы керек, осыған орай
қарыз алған адамдар да әртүрлі қиыншылықтар
мен ауыртпалықтарды алғатартып, қарызын етеуге
нүқсанкелтірмей,нәтижесіндеосыбірабзалқоғамдық
ғибадатқа зиян келтірмеуі керек. Әйтпесе бай Аллаһ
Тағаланың аманат ретінде берген нығметтерінің
шүкірін орындамаған болып есептелсе, мұқтаж адам
да қағидаларға кеңіл белмегендіктен қарыз таба ал-
майтын халге жетіп, тіпті, қатты мұқтаж болса өзін
өсімге мәжбүр сезінетіндей шарасыздыққа тап болу-
дан қүтыла алмайды.
Алайда, қарыз берудің қандай үлкен қасиет екен-
дігі көптеген аят кәримәлермен, хадистермен бекі-
тілген. Қате істер мен шарттарын орындамау себе-
бінен осы үлкен парасаттылықтың орындалуына
кедергі болушылар үлкен обал жүктеген болады.
Өйткені, қағидалары мен шарттарын орындап беріл-
ген қарыздар мүмин үшін ақырет жемісі.
Әнәс бин Мәлик (радиаллаһу анһу) былай дей-
ді: Расулулаһ (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) былай
деді:
«Миғражтүніндежәннаттың есігініңмаңдайша-
сында мына сөздердің жазылғандығын көрдім:
«Садақаға он есе сый беріледі. Қарыз ақшаға он се-
гіз есе...» Мен: