199 / 212
“Хикмет”
баспа үйі
«Тоқсан ауыз сөздік тобықтай түйіні ретінде былай дей
аламыз, “ғылымдардың жеткен нәтижелері - тәжірибеге
сүйенгеншындықтар. Мұнымен бірге ілім адамдардың қиялы
мен елестерінің әсерінде қалуы мүмкін. Тіпті‚ адамдардың
ойындағы аңғарттықтары да қол жеткізген нәтижелерге әсер
ете алады. Сондықтан‚ ғылыми нәтижелерді бұл шектеулер
мен өлшемдер шеңберінде қабылдау керек. Бұл жағдайымен
ғылыми нәтижелер де саныжағынанмәлімет пен тәжірибенің
шекарасы ішінде қалуға мәжбүр».
«Негізінен ілімдер, жорамалдармен басталып, жо-
рамалдармен аяқталуда. Ілімде соңғы жетістік жоқ.
Сондықтан‚ ашылған жаңалықтар‚ нәтижелер қорытындыға
жақын тұжырымдар. Өлшем мен бағалауларда қателесу
ықтималдығыәруақыт болуымүмкін.Шыққанқортындылар
жалпы алғанда жеке тұжырымдар болып, әр уақыт арту не
кему жолымен бір өзгеріске душар болатындықтан ең соңғы
қорытынды деп есептелмейді. Қазіргі таңда адамзат әлемі бір
заң немесе бір көзқарасқа жеткенде «осы күнге дейінгі жет-
кен ең соңғы ғылыми шындық осы» делінеді және әр уақыт
жорамалдау есігін ашық қалдыр ды. Өйткені, келешекте
өзгерістер енгізуді керек ететін мәліметтер мен жаңалықтар
пайда болуы мүмкін».
30
6) ҚҰРАННЫҢ ХАЗІРЕТІ ПАЙҒАМБАРДЫҢ (С.А.У)
ҚАЛАУЫНА САЙ КЕЛМЕУІ
Хазіреті Пайғамбардың (с.а.у) Құранға танытқан сый-
құрметі әдепті бір шәкірттің ұстазына деген сый-құрметі
сияқты болып, Оның Құранда кішкентай да үлесінің
болмағандығының анық белгісі. Бұл жағдай Ол күткен
жағдайларда уахидың келмеуі немесе оны ескерткен бірнеше
аят кәримәлардың келуі түрінде көрінеді.
30
С. Кутуб, «Фи Зилалил-Құран», ІІІ, 7-ші жүз, 229 бет.
201