166 / 216
166
Ала жіпті аттама
Табыс табудың дінде тыйым салынған түрлері
мыналар:
1. Риба (пайыз үстемесі)
Риба арқылы табыс табу - Исламда харам іс. Дініміз
жалпыға тиімсіз, әділетсіз нәрселерге осылай шектеу
қойған. Хадистерде капиталдың белгілі бір топтың
қолында ғана айналуына жол ашатын, халықты аяу-
сыз қанауға апаратын өсімқорлық - жеті үлкен күнәнің
қатарында аталған
216
.
Мүминдердің риба және харам амалдар турасын-
да өте мұқияттылық танытқаны абзал. Қоғамымызда
өсімқорлықпен мал табар жандардың болатынын
ескерген Пайғамбарымыздың
(саллаллаһу аләйһи уә сәлләм)
бұдан
ондаған ғасырлар бұрын: «
Адамдардың басына сондай
күн туады, кісі малының адалдан, не болмаса харамнан
болғанына мән беріп жатпайды»
деген сөзінің мәнін
ұққандай боламыз
217
. Олтағы бірде:
«Адамдардың басы-
на сондай күн туады, риба (пайыз өсімі) жемеген жан
қалмайды. Жемесе де тозаңы жұғады»
, – деген
218
.
Рибамен күн көру - жеке тұлғаның да, қоғамның
да құлдырауының көрінісі.
«Кімде-кім рибамен мал
жиса, соңында әлбетте жоқшылық көреді»
219
,
«Бір
қауымда риба кең тараса, ол қауым міндетті түрде
ашаршылықпен жазаланады. Парақорлық кең тараса,
ол қауым үреймен жазаланады»
220
,
«Зинаның жария
216
Бұхари. Уәсая 23, Худуд 44, Тыб 48; Мүслим. Иман 144; Әбу
Дәуіт. Уәсая 10.
217
Бұхари. Тижарат 58; Нәсаи. Зекет 64.
218
Әбу Дәуіт. Бүю 3; Нәсаи. Бүю 2; Ибн Мажә. Тижарат 58; Ахмед
ибн Ханбәл. әл-Мүснәд 2/494.
219
Ахмед ибн Ханбәл. әл-Мүснәд 1/395, 424.
220
Ахмед ибн Ханбәл. әл-Мүснәд 4/205.