6 / 144
Жұмақтың кілті жаныңда
6
Бұлтты күнде толғанған,
Тар құрсағын кеңіткен,
Тас емшегін жібіткен,
Анаң бір аңырап қалмасқа
2
, – деп жырлайды.
Халқымыз қашан да әкені шаңырақтың иесі,
қамқоры, қорғаны деп таныған. Әке – отбасының асы-
раушысы.
Қарны ашып қарағымның қала ма деп,
Баланың ата қамқор шаруасында,
3
– дегендей,
бала-шағасының нәпақасын тауып, солар (кемтарлық)
кемдік көрмесін, оқысын, оң-солын танысын деп қара
терге малынған қайран әкелер! Осы қасиетіне орай
Аллаһ тағала әкелердің отбасындағы рөлін бір саты
жоғарылатып:
«...Дегенмен еркектер әйелдерден бір
саты жоғары үстемдікке ие. Осының бәрі Аллаһтың
құдіреті, даналығы арқылы орындалып жатады»
4
,
–
дейді. Ұлы Жаратушы Иенің әміріне құлдық ұрған
халқымыз әкенің отбасындағы басшылық рөлін
құрметпен бағалап «еркек – бас, әйел – мойын» деген.
Әкеге шаңырақтың төрінен орын берген. «Отағасы»
деп сыйлап, әке үкімін «айтылған сөз – атылған
оқпен» тең көріп, қарсы шықпаған. Ақ жаулықты ана-
лар да отағасының мәртебесін үнемі асқақтата көтеріп
отырған.
Қазақ даласының тұрмыс-тіршілігінің айнасы
іспеттес болған «Абай жолы» роман-эпопеясында
Мұхтар Әуезов аналардың даналығын былай-
2
Бұқар жырау Қалқаманұлы. Шығармалары. (жин: М.
Жармұхамедұлы). 11-бет, Алматы, 1992.
3
Бес ғасыр жырлайды. I, 270-бет, (I-II т.), Алматы, 1989.
4
«Бақара» сүресі, 228-аят.