268 / 282
Хикмет
баспа үйі
- 269 -
ынан туындаған бірдей болу бейімі - осы әлемде бірлікке
қарай болған құдірет ағысының көрінісі. Бірақ, жансыздар
әлеміндегі қарама-қайшы қасиеттер бір-біріне тартылып
жатқанымен жандылар әлеміндегі Бұл жағдайдың кереғар
түрде іске асуы олардағы «мендік», эгоизм сезімінен туын-
дайды.
Расында рух иесі күллі болмыстағы ең басым бейімдердің
бірі -мендік пен эгоизм. Бұл мінездің жандылар әлеміндегі
шыңында адамзат тұрады. Сондықтан рухты сафтандыра от-
ырып,Аллаһқақауышужолындакүшжұмсағанадамныңең
соңында ғана жоя алатын нәпсілік сезім қалауы - басшылық
пен саясатқа деген әуесқойлығы.
Адам баласымен шыңына жеткен өзімшілдік және
оған байланысты іске асқан «махаббат пен дұшпандық»
көріністері сарапталса, әркім үқсастықтары мөлшерінше
махаббатқа не болмаса, қарама-қайшылықтары деңгейінше
дұшпандыққа бағытталғанөмір сүреді. Бұлболса, «адамның
тек өзін ғана сүйетінің шындығын бейнелейді. Адамның
өзіне ұқсастығы бойынша басқаларға көңілін ашуының не-
гізгі себебі де осы. Сондай-ақ, Яқуб (аләйһиссәләм) Юсуфта
өз болмысы мен мүнысына тән қасиеттерін көріп, рухы мен
көңілі еріксіз Юсуфқа ауған. Сірә, ұқсастық - тіршіліктің
өзара махаббаттарындағы негізгі себептерінің бірі.
Бұл жағдай рухы бар жаратылыста болғаны сонша,
хайуанаттың езінде Бұл жағдай көрініс тапқандықтан
төмендегі мысал халық аузында кең таралған:
Бұлбұлға:
«Сайра!» депті, ол сайрамаған.
«Сайра!» - деген, ол тағы сайрамапты.
Ақыры:
«Сені алтыннан бір қапасқа қамаймыз, қасыңа да бір
қарғаны әкеліп, қоямыз!»
- деп қорқытқан екен.
Бұлбұл қапастың алтыннан болатынына қарамай,
қарғамен бірге болудың зардабын тартпас үшін, қорқып,
сайрай бастапты...