248 / 520
248
Ислам ғылымхалы
сияқты құралдардан мақұрым ғасырда: ٍ
﴿وَالسّمَاء بَنَيْنَاهَا بِأَيْد
وَإِنّا لَمُوسِعُونَ﴾
«Аспанды құдіретімізбен біз жараттық
және тоқтатпастан әрқашан кеңейтудеміз»
(Зарият/47)
– деп анық айтып кетуі күмәнсіз толғанған ақыл иесін
өзіне бас идірері сөзсіз.
Жердің домалақтығы
Басқа бір аятта:
﴿يُكَوِّرُ اللّيْلَ عَلَى النّهَارِ وَيُكَوِّرُ النّهَارَ عَلَى
اللّيْلِ﴾
«Түнді күндіздің үстіне, күндізді түннің үстіне
орайды»
282
– деп жердің шар тәріздес екендігін анық
білдіреді.
Араб тілінде «такуир» сөзі домалақ нәрсенің сыр-
тына бір нәрсені орау, байлау деген мағынаны білдіреді.
Демек, жер шар тәріздес болғандықтан күн мен түн
үшін «орайды» сөзі қолданылып отыр. Күн мен түннің
тәулік бойы өзара алма-кезек ауысып отыруы – Жер
шары домалақ пішінде болған жағдайда ғана жүзеге
асады. Міне, Құран осылайша «такуир» сөзі арқылы
Жердің шар тәріздес екендігін білдіруде. «Назиғат»
сүресінің отызыншы аяты жер пішінінің аздап сопақтау
екендігін:
﴿وَاألَْرْضَ بَعْدَ ذَلِكَ دَحَاهَا﴾
«Содан кейін жерді
түйе құсының жұмыртқасы пішініне келтіреді»
283
–
деп айқын білдіреді.
Батыс әлемі он алтыншы ғасырдың өзінде жердің
домалақ екендігін дәлелдемек болған ғалымдарын инкви-
зиция сотында қаралап, отқа жағу жазасымен қорқытқаны
тарихтан белгілі. Мұның бәрі шіркеудің ғылымға қарсы
282
Зумар сүресі/5
283
Бұл аяттағы «
دَحَاهَا
», «дахаһа» сөзінің: төседі, жайды деген
мағыналары да бар.