183 / 278
-183-
"ХИКМЕТ"
баспа үйі
Зүһд
Дүниенің әшекейінен, зауқынан, мал-мүлікінен, ман-
сап дәрежесінен... жан-дүниесі арқылы бас тарту. Сон-
дай-ақ, өлім осылардың бәрін бір мезетте өшіріп тастай-
ды. Зүһдтің ақиқаты еріксіз түрде өлместен бұрын ерікті
түрде, әсіресе, дүние мүліктен, жаннан жан-дүниесімен
бас тарту. Фудаил бин Ияз:
«Әркімді ғапылдық ұйқысында ұстап тұрған мына
өткінші дүние, алтыннанмәңгі болғанжәннаттопырақтан
болғанда көзі ашық, көкірегі ояу болғандар алтыннан
болғанды емес, топырақтан болғанын таңдап, шығар еді»
- дейді.
«Дүниеге келу – кету» сияқты орасан әрі айбарлы екі
шындықтың арасында қысылып қалған пенделік түсінік,
дүние мен ақыретті толығымен дұрыс бағалап, хал-ахуа-
лы мен іс-әрекеттерін осыған қарай бір қалыпқа келтір-
мейінше, балалардың ойыншықтары сияқты әркімнің
ой-санасына әр қалай көрінетін көлеңкелер әлемінен
құтылып ақиқат жұртына қарай рухани сапарға шыға
алмайды.
Арифтердің, яғни Аллаһты шынайы танып -
білгендердің біреуі сырлар мен ғибраттар көрмесі болған
бұл ғаламды ақылдылар үшін «Сәйри-Бәда-и», яғни
иләһи сырларды, құдірет ағыстарын көріп рухани нәр
алу. Ал, ақымақтар үшін құлқын мен құмарлық деген
екен.
Нәпсілік бейімдермен кешіліп жатқан бұндай дүние
ғұмырына жан дүниеде шаралар қолданып, нәпсіге
тұрылмаса, соңында құрдымға итеретін зауал бар.
Тәуекел
Өлмей тұрып, құлдың Раббысын паналауы, бой
ұсынуы. Жаратушыға сенім артып, бой ұсынумен се-