236 / 278
-236-
"ХИКМЕТ"
баспа үйі
«Екеуіне төменшілікпен мейірім құшағыңды жай
да: «Уа, Раббым! Бұл екеуінің мені кішкентайымнан
мәпелегеніндей, сен де олары мәрхамәтіңа ала гөр!» деп
дұға ет!»
(Исра, 23-24)
Әке-шешенің ақысын орындауменқатар, ағайындылар
арасында ретімен мәртебе бар. Хазіреті Пайғамбар
(саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) былай деген:
«Жанұяның ең үлкен баласы әке орнында».
(Әл-Мүттәқи
Кензүл Уммал XVІ-45472)
Ағалық, інілік пен қарындастық, үнемі түрде
орындалуға тиіс хақ пен міндеттер денгейі ішінде ма-
хаббатпен жанұяда орын алады. Ал, егер сүйіспеншілік
болмай, Аллаһ риза болмайтын қарым-қатынаста болса,
онда тепе-теңдік бұзылады. Үйдің ең үлкені өзінің мін-
детін дұрыс атқармай, артынан ерген жеткіншектерінің
ақысын жеп жатса, әрине, өзінен кейінгілер оның
айтқанын істемесе болады. Осылай жағдайда, «Аллаһқа
қарсы келу бағытында мақұлыққа бағынылмаудың
қағидасы бойынша әрекет жасау керек. Сондай-ақ, өз ба-
ласынтерісжолғаитермелейтінәке-шешегедебойұсынуға
болмайтындығын, тек жақсы қарым-қатынаста болудың
жеткілікті екенін жаратқан иеміз былай бұйырады:
«Егер ол екеуі
(әке-шешең)
сені маған серік қосуға
зорласа, осы тақырыпта сен үшін бір білім
(сылтау,
дәлел, зәрулік т.б.)
жоқ,
(яғни ата-аналық хақысы осы
тақырыпта өз күшін жойатынындай, серік қосуыңды
қажет ететін әрқандай бір жағдайдың болуы мүмкін
емес); (сондықтан)
оларға әсте бағынба!
(сонымен қатар)
бұл дүниеде оларға
(дініңе нұқсан жеткізбейтін негізде
)
жақсымәмілежаса:
(бірақ)
маған берілгендердіңжолына
түс!..
(Өйткені)
Соңында менің алдыма қайтасыңдар!..»
(Лұқман, 15)
Бірақ осындай жағдайда болмаған, яғни бүкіл жанұя