100 / 212
“Хикмет”
баспа үйі
жағдайлар, қоршаған шарттар, жастық шағы, үйленуі
қайталанбайды, бірақ Перғауынмен кездесуі, сиқыршыларға
айтқан сөздері, пайғамбарлықтың мақсаты жағынан өте
маңызды болғандығынан, діни мақсат қайталануларын ке-
рек еткен.
Сондай-ақ бір кісіге байланысты қиссаның түрлі жерлер-
де баяндалған бөлімдері тартыс пен қайшылықсыз жалғыз
тақырыптықұрайды.Түрліпассаждарбірарағакелтірілгенін-
де тақырыптың үлкен және егжей-тегжейлі суреті көрінеді.
11
Тек мынаны ұмытпау керек‚ қиссаның буыны іспеттес базбір
бөлімдерін қайталуынан қашу мүмкін емес.
2)
Құран қиссаны қандай мақсатта баяндаса, оқиғаның
тек сол мөлшерін бейнелейді.
Діни мақсатты бейнелеуге
артықшылық берілгендіктен, тарихи кезегі бақыланбастан
басынан, ортасынан немесе соңынан түсіндіріледі.
3)
Тыңдаушының қиссадағы оқиғалар ішіне батып кету-
іне жол берілмей, арада жол көрсету мен бағыттар орнала-
стырылады
.
Қиссаларда мына әдеби өнер ерекшеліктерін байқаймыз:
1) Тыңдаушыны баурап алатын, тартымды кіріспемен ба-
стайды.
2) Көз алдына келтірілген түсінік таңдалады, яғни
маңызды сахналар көрсетіліп көптеген ұсақ-түйектер
қиялдауға қалдырылады.
3) Оқиғалар құр сөзбен‚ не оқулықтағылар сияқты ай-
тып өтілмей, белсендіріп, жандандырылып деректі халде
ұсынылады.
102
11
М. М. Хижази, 325-398 беттер.