341
Әр түрлі мәселелер
Әйелдің де күйеуінен зина жасағаны, жасамағаны тура-
лыайтуын талап етуі дұрыс емес. Тіпті ерлі-зайыптылардың
бірі қазының алдында зина жасағанын мойындаған күннің
өзінде қазы: «Сен ұмытып, қателесіп, шатасып тұрсың»-
дегені сияқты сөздермен райынан қайтаруға әрекет етуге
тырысуы керек. Бұған Пайғамбарымызға
(аләйһис-саләту уәс-
сәләм)
бір кісі келіп зина жасағандығын айтқан кезде оған:
«Мүмкін сен оны сүйген боларсың, мүмкін қолың тиген
болар...»,
-деген сөздері дәлел.
Қыз бен жігіт некелерін тойдан бұрын
қиюларына бола ма?
Қалыңдық жігіттің үйіне келін болып түсерден бір-
екі апта бұрын ғана некелерін қиюларына болады. Әрі
бұл екі жақтың ата-аналарының рұқсатымен болуы керек.
Көптеген мұсылман елдерінде қыз бен жігіт тойға әзірлікті
бірге жасайтындықтан некелерін тойдан бұрын қиып
қояды. Алайда тойдан бір яки бірнеше ай бұрын неке-
лерін қиюларына болмайды. Ал ата-аналарының батасын
алмай мүлде қиюға болмайды. Өйткені, некелері қиылған
қыз бен жігіт «ерлі-зайыптымыз» деп күндердің бір күні
жақындасып қоюлары мүмкін. Содан соң көп ұзамай бір-
бірімен жараса алмай ажырасып кетулері мүмкін. Олардың
некелерінен бейхабар құдалар кейіннен есітіп білсе арты
дауға ұласары анық. Той болмағандықтан бұл ел-жұртқа
«азаматтық неке» болып қана көрінбек. Әсіресе, тойдан
бұрын қыздың аяғы ауыр болып қалса, қанша тақуа бол-
са да бұл жағдайды түсіндіре алмайды. Атам қазақтың
«үйлену оңай, үй болу қиын» деген қанатты сөзінде терең
сыр жатыр.