277 / 336
277
Ғалым сахабалар
хадис пен фиқһ саласы бойынша тәлім алды. Ол бір
мәселенің шешімі бойынша нақты дәлел (Құран аяты
немесе хадис)
насс
болмаған жағдайда
рәй
(ақылды
қолдану арқылы дәлел келтіру) арқылы шешу жолын
таңдаған. Міне сондықтан куфалықтар мен басралықтар
«
рәй», «фиқһ»
мектебінің қағидаларын ұстанды. Әбу
Ханифа да осы мектепке қарайды.
Хазірет Әли Куфаға келгенде, сол жердің
тұрғындары Абдуллаһты: “Ол сияқты көркем мінезді,
жылы сөзді, білікті ұстаз, Аллаһтан қорқатын адам
көрмедік”, – деп мақтайды. Әли олардың сөзін растап,
оның бойында одан да жақсы басқа да қасиеттердің бар
екенін айтқан еді. Құранды әуеніне салып, мақамдап
оқитын. Харамды – харам, адалды – адал деп білетін.
Фақиһ әрі үлкен хадис ғалымы болды.
Хазірет Абдуллаһ қайтыс болар кезде төсек тар-
тып жатып қалды. Халифа Осман оның көңілін сұрап,
қандай шағымының бар екенін білгісі келгенде ибн
Мәсуд :
– Бір ғана шағымым бар, ол күнәларым, – дейді.
Хазірет Осман:
– Не қалайсың? – деп сұрағанда, көкейінде көптен
күткен үмітін айтып:
– Аллаһтың рақымын, – деген еді. Хазірет Осман:
– Жылдар бойы алмай тартынған мемлекет
тағайындаған айлығыңның берілуін әмір етейін бе? –
дегенде, ибн Мәсуд:
– Бұдан кейін оның еш пайдасы бола қоймас, –
дейді. Осман:
– Артыңдағы балаларыңа қалар.
– Балаларым кедей болып қалады деп қорқамысың?
Мен оларға әр түні “Уақиға” сүресін оқыңдар деймін.