52
Көз тию – ақиқат
Бүгінде қалың көпшіліктің арасында тіл тию,
назарлануға қатысты көп сауалдар бар. Біреулер бұрынғы
дөңгеленген шаруасы біршама саябырсып қалғанда,
енді бір топ ұл-қыздары отау көтеріп, шаңырақ көтере
алмағанда көз немесе сөз тиді-ау деген ойға қалып
жататыны жасырын емес. Жас сәбилердің түні бойы
ұйықтамай шығуы, мініп жүрген көліктің қайта-қайта
бұзылғыш болуы, қолға алған істің аяқталмай қалуы,
санай берсек осыған жатқызылып жүрген мәселелер
өте көп. Қабілеті зор ұлының, ажары асқан қызының не-
месе келбеті жарасқан зәулім үйінің көз тигеннен аман
болуына шара іздеп жүргендер де ел ішінде аз емес.
Кезінде ауылдарда «Түһ, мына сәйгүліктің келістісі-
ай!» немесе «Мына бір күшік жақсы ит болады-ау!»
деген бір ауыз сөзден немесе сүйсініп қараған бір назар-
дан сілейіп қалатын үй жануарларын талай көрдік. Міне,
осылайша көзге сұлу көрінетін байлығын көлденең
сұқтан тығып ұстау еліміздің жазылмаған заңына айнал-
ды. Бірақ адамға соншалықты әсер ететін, сау адамды
ауру ететін, тіпті біреулердің өмірімен қоштасуына да
себеп болатын осындай жағдайлардың қыр-сыры толық
ашылып болған деп айта алмаймыз. Бүгінгі дамыған
медицина да, заманауи технологиялар да бұл сұрақтарға
мардымды жауап айта алмай жүргені мәлім. Ал бірақ
кешегі ата-әжелеріміз «Көзі құрғыр малға тисе, тисін,
адам аман болсын. Құдай-ай тілдінің тілінен, көздінің
көзінен сақтағайсың» деп дұға жасап, тілек тілеп отыра-
тынын көрдік. Осылардың шын мәні қандай? Тіл, көз