12 / 216
12
Ала жіпті аттама
адамзаттың мойнындағы Аллаһ тағаланың құқы болып
табылады.
Хазірет Алидің (р.а.) айтуынша, діндес бауырла-
рымызбен, сондай-ақ өзімізбен терезесі тең мұсылман
еместермен де тату-тәтті өмір сүру, адамзатқа тән ортақ
құқықтарға адал қарау кісі ақысына деген құрмет бо-
лып табылады. Кісінің Аллаһ алдындағы құқын орын-
дауы мүліктік және жақсы амал мен ғибадат арқылы
іске асады. Демек, мұсылманның ғибадаты мен іс-
әрекеттері - адамзаттың ортақ ақысы және Аллаһ алдын-
да атқарылуы тиіс міндеті. Сондықтан кез келген пенде
өмір сүру дағдысында аталған екі құқықты тіршіліктің
басты қағидасы деп тануы шарт. Мұндайда:
Айтқан сөзге түспеген,
Жаман емей немене?
Сұрағанда бермеген,
Сараң емей немене?
Кісі ақысын көп жеген,
Арам емей немене?
Іштегі сыр Аллаһқа мағлұм,
Сыртындағы құлығы
Амал емей немене?! – деп үлкен жолдың үлкен
сөзіндей болған Бұқар бабамыздың ғақлия жырлары
ойға оралары сөзсіз. Әл-ауқат, байлық, тоқшылық
жақсы шығар, дегенмен жан бағу емес, ішіңдегі «жан-
ды» сақтау, рухани тұрғыдан жұтаңдыққа түспеу одан
да қайырлы екенін ұмытпаған жөн. Бұрынғы заман
қандай, қазіргі заман қандай? Жаһанданудың біз зерде-
леп үлгермеген заңдылықтары мен ережелері қаншама?!
Сондықтан осындай күрделі кезеңде өзгенің арына қол
сұғып, қол сұққанда да мол сұғып, жаһанды жалпағынан
басым жүрсем дейтін пасық пейілдің парқына жетпей,