174
Ұят – иманнан
Ұят – адам баласындағы тамаша көркем мінездердің
бірегейі. Ол күнә мен қылмыс жасаудан, опасыздық
пен нашар қылықтардан, қысқасы, аяқты шалыс ба-
судан сақтайды. Сүйікті пайғамбарымыздың (с.ғ.с.)
«
Ұялшақтықтың берері тек игілік
» деген хадисінің
мәнін осыдан іздеген дұрыс. Ал ұяттың кемуі Құдайдан
қорқуды да азайтады.
Ислам діні ұялу сезіміне ерекше мән береді.
Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.) «
Барлық нәрсенің
мінезі болады. Ал Ислам дінінің мінезі – ұят
»
деген
хадисі ұяттың дініміздегі орны қаншалықты жоғары
екендігін көрсетеді. Тағы бір хадисте «
Ұят пен иман
тығыз байланыста. Егер ұят кетсе, екіншісі де бірге
кетеді
»
деп ұяттан ажыраған кісі иманнан да қол
үзетінін білдірген.
Аталы сөздерде «Кімнің жүрегінде қорқыныш пен
ұят болмаса, жақсылықтан қол үзгені» деп жүректегі
бүкіл ізгілік, жақсылық атаулының ұяттан туатынын
ұғындырған. Б
ұрынғы ғұламалардан қалған қанатты
сөздердің бірінде: «Ұялу – адамның ұнамсыз істерден
қысылып, оларды жасаудан тыйылуы» делінсе,
енді бірінде: «Көңілге қонымсыз, жақсылыққа
жат әрекеттерге байланысты жүректе орнай-
тын қынжылыс, уайым» деп анықтама берілген.
Жүнәйд деген ғалым ұятты: «Алла тағаланың бізге бер-
ген материалдық және рухани нығметтерінің парқына
бару әрі кемшіліктеріміз бен нұқсандарымызды
ойлап қамығуымыз» деп бағалаған. Ұятты «орын-