161
Сақал қоюдың үкімі қандай?
Дін ғалымдарының сақалдың үкіміне қатысты
көзқарастарын төмендегідей үшке бөліп қарастыруға бо-
лады.
Біріншісі –сақалқоюуәжіп, онықыру–харам.Өйткені
мұндай әрекет Пайғамбарымыздың бұйрықтарына қайшы
келу. Ал оның бұйрығанымен жүру – Алланың әмірі
209
.
Тіпті сақалды қысқарту да – күнә. Бірақ қысқартқандағы
күнә, қырғандағы күнәдан жеңілірек. Сақалды мүлдем
қырып тастаудың күнәсі, қысқартқандағы күнәдан –
ауыр
210
.
Екіншісі – сақал қоюдың діни сипаты жоқ. Ол әдет-
ғұрыпқа жататын үлгі. Сақал өсіру де Пайғамбарымыздың
жүріс үлгісі, киім үлгісі, тамақ ішуі секілді. ХХ ғасырда
өмір сүрген Ислам ғалымдарының бірі «Ұлық ғалым»
атанған ғұлама Махмуд Шәлтут (1893-1963 ж) өз пікірін
былай деп білдіреді:
«Адамның киім-кешек мәселесі әрі
сақал қыру сияқты сыртқы көрінісі жергілікті әдет-
ғұрыпқа қарай өзгеретіні ақиқат. Кісі мұндай нәрселерде
айналасына қарап бой түзеуі тиіс: өмір сүрген қоғамы
бұндай нәрседе нені құп көрген болса, адам соған сай
жүруі тиіс...»
211
.
Ғалым пікірін ары қарай былай өрбітеді:
«Сахих Муслимде»
келтірілген хадисте Пайғамбарымыз
(с.а.у) сақал қоюды мисуак қолдану, мұрынды сумен
тазалау, тырнақ алу, сүндетке отыру сияқты жаратылыс
209
Фәтәуа бин Бәз, -4/2082 бет.; Маулана Закария әл-Кәндаһләуи,
«Ужубу Иғфаил Лихя»
210
Ибн Усаймин, «әл фәтәуаль исламия» – 4/418 бет.
211
әл-ИмамӘкбәрМахмудШалтут,ӘлФәтауа:дирасатулимушкиләтиль
муслим – 199 бет.Каир.2004 бет