-88-
"ХИКМЕТ"
баспа үйі
өзінде сол мүбарак сүйіктісінің сағынышы ішінде жанып,
қуырылып қалатын.
Адамның рухы, іс-әрекеттері жағынан қаншалықты
тәнге жақын болса да, жаратылыс жағынан одан бөлек
болмыс. Бір бейне өмір-бақи өзгермейді. Тән болса,
жаралғаннан бастап, топыраққа айналғанға дейін саны
жоқ бейнеден бейнеге кіріп, өзгеріп тұрады. Мұның се-
бебі, рухтың жоғарғы жақтан келуі, тән болса - пәни бір
әлемнен пайда болғандығынан. Ақын бұл жайлы:
«Өнер болса тән өлер, жан өлімшіл емес...»
Дүниеге келудегі негізгі мақсат – соңы жоқ дәулет пен
мәңгі бақытқа ие болу. Сондықтан көкірек көзі ояулар
тәннің пәнилігіне алданбайды, мәңгі нәрселерді қолға
түсіруге тырысады. Себебі, тәнге тән болған әр нәрсе
нәтижеде топыраққа берілетін құрбандық. Егер біреу,
Аллаһтың берген тамаша сипаттарын бір шетке жинасты-
рып, рухын нәпсіге құрбан етсе, оның қиыншылықтан,
өкініштен басқа табысы жоқ. Бірақ рухын қуаттандырып
нәпсісін жеңсе, кәміл адам ретінде асыл отанына жетуден
басқа мақсатқа мойын бұрмайды. Бұл жолда өлімнің өзі,
сүйгеніне қауышу әрі өзі үшін сый болады. Сол үшін бір
әулие:
«Сүйіктінің әлемінде гүл бақшасы тұрғанда, тән
әлемінің билігі кімге керек»
деген екен.
Пенделік рух хайуандық рухқа бой ұсынбай байланы-
сын тоқтатып, оны өзіне бағындырса, жүрек шаңдары
сүртілген бір айна сияқты негізіне қауышып көрініс бере-
тін халіне келеді. Соңында ол жүрек айнасына қаншама
иләһи сырлар паш етіледі. Міне, осындай жүректер иләһи
көріністерге ашық. Осындай жүрек иелеріне көптеген
сырлар, ғибраттар аян болады. Сүнухаты қалбие (ша-
быт) деп аталатын және Хақ пен ақиқат турасында әсте
алдатпайтын бұлақ болатын шынайы аян тек қана осын-
дай жүректерде пайда болады. Қысқасы, түсінік - таным-