16 / 44
q
q
16
Сүннетті мойындамау - дін бұзудың амалы!
қазіргі таңдағы кері кетуімізді түсінудің де негізгі
кілтін неге сүннеттен іздемеске?».
«Алла елшісінің сүннетін жүзеге асыру – Исламды
және оның өркендеуін қорғау деген сөз. Ал сүннетті
жоққа шығару болса, Исламның ыдырап, жоғалуы
болмақ. Сүннет исламды көтеріп тұрған оның бо-
лат қаңқасы еді. Сен кез келген ғимаратты ұстап
тұрған оның қаңқасын құлатсаң, сол ғимараттың
быт-шыт боп құлауына таң қалмайсың ғой»
16
.
Иә, шындығында да ориенталистердің негізгі
мақсаты хадис арқылы Исламды құлату еді. Осы
ойын жасырмаған Рейнхард Плетер Доузи (1820-
1883) атты орианталист былай дейді:
«..Хадистер
істен шығарылған уақытта бес уақыт намаз екі
уақытқа қысқарады, (арнайы шарттар арқылы
төрт әйел алуға рұқсат) жалғыз әйелге шектеліп,
әйелдердің орамалы парыздығын жоғалтады»
17
.
Хадис ғылымымен алғаш айналысқан ориан-
талист – австриялық док. Алоис Спренгер (1813-
1893). Үндістанға жіберілген Спренгер Делиде
құрылған «Ислам ғылымдары» факультетінің дека-
ны болды. Хадистердің басым көпшілігінің ойдан
шығарылғандығын және хадистерге байланысты
алғаш күдік салған орианталист осы. Спренгердің
ізімен жүрген Рейнхард Плетер Доузи (1820-1883)
атты орианталист хадистерге байланысты күмәнді
пікірлерін
«Essai sur l Histore de-Islamise»
атты
еңбегі арқылы білдірді. Кейіннен германиялық
Джордж Вилл Дэвид Самуэль, британдық
Марголиус (1885-1940), франциялық П. Генри Лэм-
менс (1862-1937) және белгиялық еврей Игнац Голд-
16
Исмайл Мұтлы, Сүннеті Инкар Фитнесі, 358-бет.
«Мұтлы
йайынлары»
баспасы, Станбұл, 1999ж.
17
А.а.е. 208-бет.