94 / 400
94
Әбу Ханифа және ханафи мәзһабы
бас тартады. Дүре соғылып жатқанда ол ақырын да-
уыстап: «Аллаһ тағалам! Құдіретіңмен мені олардың
жамандығынан сақтай гөр» деп жалбарынатын еді.
Қазылық лауазымға отырмайтынын білгендіктен оның
тамағына у қосып өлтірді»
153
.
Ал Ибн Баздауи Әбу Ханифаның түрмеге қамалып
біраз уақыт қысым көргенін, кейін Мансұрдың туыс-
тары өзара ақылдасып, Әбу Ханифаны абақтыдан
шығарып алғанын айтады. Бірақ, пәтуа айтуға, халықпен
жолығуына тыйым салынады. Үйінен шығуға рұқсат
бермейді. Өмірден озғанша үйқамақта болады
154
. Басқа
бір риуаятта Әбу Ханифа түрмеде жатып, халифадан,
тіпті, ас-ауқатты да қабылдамағандығы айтылады. Осы-
лайша, ол баласына: «Балам, айына тамағыма 2 дирхам
жұмсаймын. Мен қия басып шыға алмаймын. Маған ас-
ауқатқа қаражат тауып жеткізіп бер»
155
дейді. Сөйтіп,
Әбу Ханифа Халифа жіберген ауқаттан бас тартып, тек
Куфадан алдырылған адал асымен күн көреді
156
. Әбу
Ханифа түрмеден шыққаннан кейін Бағдатта 15 күндей
төсек тартып жатып, қайтыс болғандығы да айтыла-
ды
157
.
Қорыта келгенде, бұл риуаяттардың барлығында
оның қазылық лауазымынан бас тартып, абақтыда
ауыр азап көргендігі, түрмедегі дүре жазасынан немесе
153
Әбу Захра,
Әбу Ханифа
, 69-б.
154
Манақибу Имам Ағзам
2-т, 15-б.
155
Хайсами, 87-б.
156
Р. Батыр,
Әбу Ханифа жизн и наследие,
106-б.
157
Бағдади,
Тарих,
13-т., 330-б