256 / 282
Хикмет
баспа үйі
- 257 -
«Ілімнің оннан тоғызы кетті,» - деді.
Сахабалар оған:
«Әлі де ішімізде ғалымдар бар!» - дейді.
Сонда ол:
«Мағрифат ілімі туралы айтып отырмын» - дейді.
Жалпылайсыртқымәліметтербілімдепаталады.Мұндай
мәліметтер ақылға, нақылға және сыртқы тәжірибелерге
сүйенеді.
Мағрифат
немесе
парасаттылық
болса,
көрегенділікке, аянға және ішкі тәжірибеге сүйенеді.
Сопылардың пікірінше адамның негізгі сипаты
сауатсыздық.
Аят кәримәларда адамға өте аз ілім берілгендігі және
адамның өте надан әрі залым екендігі айтылады.
Ілім-Аллаһтыңсипаты.ҚұлАллаһбергеназмәліметтерге
қосымша Аллаһтан «ихсан» келуі арқылы ариф болады.
Мағрифаттан, яғни Аллаһты танудан, үлес алуға тырысады.
Ақыл ез бетінше кәмілдікке жетсе де Аллаһты лайықты
түрде тани алмайды. Өйткені ақыл - адам үшін бір құрал
ғана. Адам осы қүрал арқылы ғана езін танытушыны та-
ниды. Аллаһты да тек белгілері арқылы тани алады. Хақ
Тағала ежелде рухтардан:
«Мен кіммін?» деп емес,
«Мен сендердің Раббыларың емеспін бе?!» - деп сұрады.
Ақылмен нәпсі тазартыла алмайды. Тазартылу тек
жүрекпен болады. Аят кәримәда былай делінеді:ُ
ب
�ُ�ُ�ْ�
ا
�
�ِ�َ�ْ�َ�ِ �
ِا
�ْ�ِ�ِ�َ �َ
أ
«Жүректер тек Аллаһты зікір етумен ғана тыныштала-
ды».
(Рағд, 28)ً
��ِ�ْ�َ�ِ �ْ�َ�ِ
ْا
� �
�َ�َ�َ
َو
�ِّ�َ
َر
�ْ�
ِا
�ُ�ْ
وَاذ
«Раббыңның есімін зікір ет те, барлық байланыстарды
үз! Раббыңа бет бұр!»
- (Мүззәммил, 8) делінеді. Ибн Ата