187 / 192
187
Дін – насихат
Аллаға мың шүкір, осынау дархандық, кең пейіл
жарқын мінезді ата-бабамыз ұлттық құндылығымызға
айналдырып кеткен.
ХІХ ғасырда өмір сүрген поляк саяхатшысы әрі
ғалымы Адольф Янушкевич жазбаларының бірінде:
«Шіркін-ай, егер де бүкіл әлемді қазақтар жайлағанда,
онда мен дүние жүзін теп-тегін аралап шығар едім»
деп естелік қалдырған. Мұндай жүрекжарды тілектің
астарында, әрине, қазақ елінің әлемді таң қалдырған
дархандығы жатқаны анық. Шетелдік ғалымға сондай
ой қалыптастырған жаны жайсаң бабаларымыз-ай!
Күні бүгінге дейін қазақтың кең даласына түрлі
мақсатпен келіп кеткендердің арасында бұл елдің
жомарттығын аузының суы құрып отырып әңгімелеп
бермегендері некен-саяқ болса керек. Бұл біздің ата
дініміздің талаптарына қаншалықты терең мән бер-
ген халық екенімізді көрсетеді. Келген қонаққа мініп
жүрген жалғыз атын сойып беріп, ертесіне бос жүгенін
ұстап қалатын жағдайлар халқымыздың тұрмыс салты-
на сіңісті. Мұны тек дін талабынан туған кеңдік мінез
деп қана түсідіре аламыз.
Жомарттық – рухтың байлығы. Сондықтан дініміз
мұсылмандарды жомарттыққа шақырады. «Мұхаммед»
сүресінің 38-аятында Алла тағала:
«Негізі, сендер Алла
жолында мал жұмсауға шақырылудасыңдар. Алайда,
араларыңда сараңдар бар. Кімде-кім сараңдық жаса-
са, өзіне сараңдық жасағаны»
дейді.
Негізінен, байлық пен дүние – адам үшін сынақ.
Осы сынақтан сүрінбей аман-есен өтудің бірден-бір
жолы – кеңпейілді, жомарт болу.
Ислам ғұламалары жомарттықты бірнеше сатыларға
бөледі. Қасиетті Құранда:
«Олардың көңілдерінде