58 / 60
q
58
Мәзһаб ұстану
–
ынтымағымыздың кепілі
әсіресежастарүлкендерменамандасқандабастарымен
қоса кеуделерін сәл иетіндігі мәлім. Ал мұны ешкім
ширкке
яки,
харамға
есептемеуде. Ал егер жалпы
иілу харам болғанда, бұл да харам болар еді.
Имам ән-Нәуауий секілді ислам ғұламалары
жоғарыда келтірілген хадистің дәрежесін әрі
пайғамбарымыздың
«жоқ»
деген сөзінің қатаң
тыйымды білдірмейтіндігін ескере отырып, иіліп
сәлем беруге
«ширк»
яки
«харам»
деп емес,
«мәкрүһ»
деп қана үкім берген.
Жалпы, құрмет ниетімен иілудің Аллаға серік
қосу яки харам емес екендігін сахих хадистермен
дәлелдеуге де болады. Мәселен, Исламда тақуа яки
сыйлы, қарт кісіге құрмет көрсету ниетімен қолын
сүюге рұқсат бар. Сахабалардың пайғамбарымыздың,
тіпті бір-бірінің қолдарын сүйгендіктері жайлы
көптеген сахих хадис-тер бар. Бұл жайлы
«Тақуа
яки, сыйлы қария кісілердің қолын сүю арқылы
оларға құрмет көрсетуге бола ма?»
деген сауалға
берген жауабымызда Имам әл-Бухаридің
«Әл-
адабул-мүфрад»
атты кітабында берген хадистерін
келтіргенбіз.
Қол сүйетін адамның кісі алдында бел бүгіп,
иілетіндігі сөзсіз. Ал мұндай иілуге ешбір ислам
ғұламасы
«ширк»
яки
«харам»
демеген. Егер жалпы
иілу харам болғанда қол сүю арқылы құрмет көрсету
де харам болар еді.
Мысыр елінің бұрынғы мүфтиі Атия Сақрдың
«Сахынада
өнер
адамы
тыңдаушылардың
қошеметіне алғыс ретінде иілуіне бола ма?»
деген
сұраққа 1997 жылғы май айында берген пәтуасынан