147
Оразаның түрлері
«Пайғамбарымыз
(саллаллаһуаләйһиуәсәлләм)
мұсылмандарға
жаны ашығандықтан уисал оразасын ұстауды тыйым
салған. Оған: «Сіз осылай ораза ұстайсыз ғой», - деген
кезде,
«Мен сендер секілді емеспін. Мені Раббым ішіп-
жегізеді», –
дегенін жеткізген
190
.
ә) Күнде ораза ұстау
Исламдінініңүкімдерікезкелгенжағдайдаорындауға
оңтайлы кең көлемді болып келеді. Онда адамға ауыр
соғатын бұйрықтар жоқ. Барлық әмірлерінде орта жол
көзделген. Әр күн ораза ұстау адамға кері әсерін тигізуі
мүмкін. Әлсіреп-қалжырағандықтан қоғамдық істерге
араласа алмай, оқшауланып қалады. Немесе күнде ора-
за ұстай-ұстай ашығу оның бойында әдетке айналуы
мүмкін. Сондықтан оразада алынатын көптеген ру-
хани пайдалардан құр алақан қалуы мүмкін. Осыған
орай Пайғамбарымыз адамдардың үздіксіз ораза
ұстағандарын қаламаған. Бұлай жасағандардың ораза
ұстаған болып есептелмейтіндігін айтқан
191
.
б) Тек қана жұма күндері ораза ұстау
Жұма –мұсылмандардыңмерекесі. Пайғамбарымыз
(саллаллаһу аләйһи уә сәлләм)
бір хадисінде:
ْالَ تَخْتَصّوا لَيْلَةَ الْجُمُعَةِ بِقِيَامٍ مِنْ بَيْنِ اللّيَالِي وَ الَ تَخُصّوا يَوْمَ الْجُمُعَةِ
بِصِيَامٍ مِنْ بَيْنِ الَْيّامِ إِالّ أَنْ يَكُونَ فِي صَوْمٍ يَصُومُهُ أَحَدُكُم
«Түндерден тек жұма түнін құлшылыққа ар-
нап, күндердің ішінде тек жұма күнін ораза ұстауға
арнамаңдар. Ал өзі әдеттенген оразасын ұстауы бұған
190
Бұхари, Саум, 20; Мүслим, Сиям, 60; Әбу Дәуіт, Саум, 24;
Тирмизи, Саум, 62
191
Бұхари, Саум, 57; Мүслим, Сиям, 186; Нәсаи, Сиям, 71