36 / 336
36
Cаңлақ cахабалар
– Бұл өте күрделі мәселе... Бұл іс маған ғана байла-
нысты болса, өзімнің пайдама қарай шешер едім. Бірақ
бұл Аллаһтың әмір еткен әділдік жүйесі болғандықтан,
оны бұзуға менің хақым жоқ,– деп жауап берген
21
.
Халифалардың қара қылды қақ жарған турашыл-
дығы Исламдық тәрбиеден, Аллаһқа деген сүйіспен-
шілік пен қорқыныштан туындаған еді. Олар Аллаһ
тағаланың алдында өз жауапкершіліктерін терең
сезініп, қандай да бір қате басқан қадамдары бол-
са, қияметте оған жауап беретіндіктеріне сенетін.
Олардың басқаруындағы халық та Ислам тәрбиесінде
болғандықтан, басшыларына қалтқысыз бағынды. Осы-
лайша, алқаракөк аспаннан сәуле шашқан жұлдыздар
шоғырындай боп тарихтың айқара бетіне өрнек салып,
өшпес із қалдырған бірқауым үмбет пайда болды
22
.
21
Ибн Асакир, Канзуль-уммаль, 3/166.
22
М.Шакир; Дөрт Халифа, ауд. Ф. Айдын, Истанбул, 1994, 10-
17.