175 / 200
175
Шапағат шамшырағы - әз Мұхаммед (с.а.с.)
Осылайша Пайғамбарымыз өзі тағайындаған
әкімдерге арнайы нұсқаулар жазып жіберіп отырған.
Әбу Һұрайра мен Ала ибн әл-Хадрамиды Хажар
зәрдүштеріне елші етіп жіберген кезде, оларға зекет
пен дәнді-дақылдардан алынатын үшір
249
жайында
арнайы үкімдерді қамтитын ережелерді жаздырып
жіберген.
Содай-ақ Муаз ибн Жәбәл (қ. 18/639 ж.) мен Мәлік
ибн Мұрараны Йеменге жіберген кезде де осын-
дай шариғи үкімдер қамтылған нұсқаулар жаздырып
жібергені белгілі
250
.
Сахабалардың хадис жазған нұсқалары
Кейбір сахабалар Пайғамбарымыздың берген жеке
рұқсаты негізінде хадистерді жазғанын жоғарыда
айтып кеткен болатынбыз. Хадис тарихына бай-
ланысты қайнар көз кітаптарда бұларға қатысты
көптеген мәліметтер бар. Алайда бұл парақтарда
нақты нелер жазылғаны жайлы толық әрі көлемді
мәліметтер жоқ, өйткені кейбір сахабалар мен
табиғиндер көзі тірісінде-ақ әлгіндей парақтарын
сол кездегі жағдайдың ерекшелігіне байланысты
жойып жіберген. Олар құжаттардың жаман пиғылды
адамдардың қолына түсіп, басқаша мақсаттарда
қолданбау үшін осылай жасаған
251
. Кейбіреулері
249
Он пайыз деген сөз. Дәнді дақылдардан алынатын салым
көлемі он пайызды құрайды
250
Ибн Сағд,
Табақат,
1-т. , 263-б.
251
А. Хатиб, 321; Тақиидул-илм, 59-63; Тәзкирәтул-хуффаз,
1-т, 5-б. т.б. Сонымен қатар Омар ибн Хаттабта болған ахит
пен мисақ жазба нұсқаларының бір сандықтай бар екенін,
кейіннен олардың Жәмәжим жылында (82 һ.) өрт кезінде
жанып кеткені, қалғандарының Татар шапқыншылығы