146
Тағылым таразысы
– Оу, ағаштар өзінен-өзі қайық болды дегенге кім
сенеді? – дегенде, осы сөзді күтіп тұрған Әбу Ханифа:
– Қарапайым қайықтың да өздігінен жасалмайты-
нын білесің. Олай болса, Күн мен ай, жұлдыздар мен
ғалам қалай өздігінен пайда болды демексің? – дейді.
Дәхри бұған жауап айта алмайды.
Әбу Ханифа: – Жә, сұрақтарыңа көш, – дейді.
Дәхри: – Бар нәрсенің қалай бастауы мен соңы бол-
майды? Бұл мүмкін емес қой? – дейді.
– Бірдің алдында қандай сан бар? – дейді Әбу Ха-
нифа өзіне қарсы сұрақ қойып.
– Ешқандай сан жоқ.
– Олай болса, шынайы бір Жаратушыдан бұрын да
ешқандай жаратылыстың болмауы осы секілді.
Дәхри сөзден тосылады. Сөйтеді де келесі сұраққа
өтеді:
– Өмірде барлық нәрсенің бір бағыты бар емес пе?
Мәселен, оңға, солға, жоғарыға, төменге, алға, артқа де-
гендей. Ал Жаратушы қай бағытқа қарап тұр?
Әбу Ханифа шам жағады да: – Бұның сәулесі қай
жаққа түсіп тұр? – деп сұрайды.
Дәхри: – Оның сәулесі барлық жаққа бірдей түседі,
– дегенде, Әбу Ханифа: – Қарапайым ғана шырақтың
сәулесі жан-жаққа тегіс түсетін болса, көк пен жердің
шынайы нұры болған Жаратушыны белгілі бір бағытпен
қайтіп шектерсің? – дейді.
Дәхри бұған да дау айта алмайды. Келесін сұрағын
былай деп қояды: – Өмірде барлық нәрсенің өзіне тиесілі
орны бар. Жаратушының орны нақты қай жерде?
Әбу Ханифа сол мезет сүт алдырып: – Мына сүтте
май бар ма? – деп сұрайды.
– Иә, бар.