133 / 216
133
Мұсылманның бір-біріндегі ақысы
Туыстықтың бір міндеті ретінде мүминге қол ұшын
берудің бір қырын Пайғамбарымыз
(саллаллаһу аләйһи уә сәлләм)
мына бір хадисінде аңғартады:
«Залым болсын, мейлі
жәбір көруші болсын, діні бір бауырыңа болысқайсың»
, –
деді. Тыңдап отырғандардың бірі: «Уа, Аллаһтың елшісі,
жәбір көргенге көмектесермін, ал залымға қалай жәрдем
бермекпін?» – деп сұрады. Сонда Пайғамбарымыз
(саллаллаһу
аләйһи уә сәлләм):
«Көмегіңді зұлымдық жасауына жол бермеу
арқылы жасайсың», – деді»
164
.
Діні бөлек болса да кемсіту, шамына тию, көңілін
қалдыру, жерден алып жерге салып, ұрсу секілді
жағымсыз қылықтар да кісі ақысын бұзуға жатады.
Мұсылманның мұсылмандағы көп ақысының бірі
– топтасып Аллаһты еске түсіру. Ислами әдебиеттерде
Аллаһ тағаланы жадынан шығармау үшін ғана бір-
бірімен жүздесіп, сұхбаттасқан сахабалардың талай-
талай әңгімесі қат-қат болып сақталған. Табиғин
ғалымдары да дін, иман тақырыбында ортақ пікірге
келу үшін және көңілдің кірбіңінен арылу үшін көп
уақыттарын діни әңгіме-дүкен құруға арнаған
165
.
Осы еңбек барысында келтірілген көптеген
аят-хадистерден аңдағанымыз бен ұққанымызды
тұжырымдасақ, кісі ақысына қатысты нәрселер –
мүминдерге мейіріммен құшақ жаю, кісі өлтірудің
бүкіл адамзатты өлтірумен пара-пар екенін білу, мүмин
бауырының қайғы-мұңына ортақтасу, өзімен бірге суық
қару алып жүрмеу, адамдарды құрметтемейтін пендесіне
Аллаһтың да жаны ашымайтынын білу, мұсылманға
көмек қолын ұсынып, демеген жанды қияметте Аллаһ
тағаланың да қиыншылықтан құтқаратынын білу, ба-
164
Бұхари. Мәзалим 4, Икрах 6; Тирмизи. Фитән 68.
165
Мұхаммед ибн Абдиссалам. әл-Хуқуқ фил-Ислам. -80 б.