155 / 216
155
Мұсылманның бір-біріндегі ақысы
ұмытуы - кісі ақысын аяқ асты етудің нақ өзі. Басшы
қолда бар мүмкіндігін пайдаланып, қоғамның қаны
сорғалап тұрған мәселелерін шешудің орнына, мар-
дымсыз қолбайлау істермен айналысуы - тұтастай елдің
ақысын бұзған болып саналады.
Пайғамбарымыз
(саллаллаһу аләйһи уә сәлләм):
«Мен қияметте
мына үшеудің: менің атыммен ант еткен соң уәдесінен
танған адамның, азат кісіні құл деп сатып жіберген
адамның, жұмысшының еңбегін төлемеген адамның
дұшпанымын»
, – деген
205
.
Аманатты сақтауда асқан ұқыптылық
туралы әңгіме
Әбу Хубәйб Абдуллаһ ибн Зубәйір (р.а.) бы-
лай дейді: «Жәмал соғысы басталатын күні әкем
мені шақыртып алды да: «Балам, бүгін өлгендер
не қиянатшыл, не жазықсыз болады. Өз басым
жазықсыз мерт болып, шейіттердің қатарына
қосыламын-ау деп үміттенемін. Бар уайымым
- төленбеген қарыздарым. Олай-бұлай болып
кетсем, малымды сатып қарызымды төлегейсің.
Қарыздарымды қайтарғаннан кейін сендерге
бірдеңе қала ма, қалай ойлайсың?» – деді. Сосын
дүниесінің үштен бірін балаларына өсиет қылып:
«Қарыздарым толық төленіп біткеннен кейінгі
дүниенің үштен бірі сенің балаларыңа тиесілі»,
– деді. Сөйтіп, қарызын қайтаруды қайта-қайта
тапсырып жатып: «Балам, егер қарызымды төлей
алмай қиналсаң, Мәуламнан
206
сұра», – деді. Не
дегенін түсіне алмай «Мәула дегеніңіз кім?» деп
205
Бұхари. Бүю 106, Ижара 10.
206
«Мәула» сөзі арабшада кісіні құлдықтан босатушы, қожайын, ие
деген мағынаға да келеді. Автор