58
Құрбан шалу (хикметтері мен үкімдері)
ә) Уәжіп һәди
1.
Тәматтуғ
108
және қиран
109
қажылығын орын-
дағандарға һәди құрбанын шалу – уәжіп. Мұның дәлелі
Құран кәрімде:ِ
فَإِذَا أَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْي
«Егер (ауру-сырқау, жол қауіпсіздігі сияқты
бөгеттерден) аман болсаңдар, қажылыққа дейін
ұмраны орындаған кісі жағдайына қарай құрбан
шалсын»
110
, – деп һәди құрбанын шалу жайлы
айтылған.
Бұхари риуаят еткен хадисте:
أن رسُولَ اللِّ صَلى اللُّ عَلَيْهِ وَ سَلمَ نَحَرَ قَبْلَ أَنْ يَحْلِقَ، وَ أَمَرَ
بِذَلِكَ أَصْحَابِهِ
«Аллаһ елшісі
(саллаллаһу аләйһи уә сәлләм)
шаш қысқартпай
тұрып құрбан шалды. Сахабаларға да осылай істеуді
бұйырды»
делінген
111
.
Құрбанның бұл түріне қой шалуға да болады.
Мұны құрбан айттың бірінші күні шалған абзал. Бірақ
екінші, үшінші күндері де шалуға рұқсат бар. Құрбан
шалушыға бұл шалған һәди малынан жеуіне болады.
Ханафи ғалымдары бұл құрбанды уәжіп дейді.
Себебі бір жылдың қажылық айларында ұмра мен
қажылық секілді екі ғибадатты бірден орындағандары
үшін шүкіршілік ретінде һәди құрбанын шалу керек.
108
Ұмра мен қажылықты бөлек-бөлек екі иһраммен бір жылда
орындау.
109
Қажылық пен ұмраны бір ихраммен орындау.
110
«Бақара» сүресі, 196-аят.
111
Сахих Бұхари, 1716