105 / 168
105
Пітір садақа
етуі жайлы Пайғамбарымыз
(саллаллаһу аләйһи уә сәлләм)
: َ
لاَ صَدَقَة
إِلاّ عَنْ ظَهْرِ غِنًى
«(Пітір) Садақа дәулетті кісілерге ғана
уәжіп»
118
, – деген хадисі дәлел. Алайда Малики, Ша-
фии, Ханбали мәзһабы бойынша пітір садақа берушінің
бай болуы шарт емес. Бай, кедей барлығы беруі керек
делінген.
Пітір садақасын беруге міндетті адамның дүние-
мүлкіне айт күні таң атқаннан кейін апат келіп,
байлығынан айырылса да пітір садақасын беру
міндеттілігінен құтылмайды.
Пітір садақасын беру үшін балиғат жасына жету
немесе ақыл-есі дұрыс болу шарт емес. Бай бірақ
балиғат жасына жетпеген немесе ақыл-есі кеміс бол-
са, бұлардың қамқоршы, жақын туыстарының бірі,
бұлардың байлығынан пітір садақасын алып кедейлер-
ге береді.
Нисап мөлшерінде дүние-мүлкі болмаса, пітір
садақасы оған уәжіп болмайды. Қаласа береді, қаламаса
бермейді. Нисап мөлшеріне үйдің негізгі қажеттіліктері
кірмейді. Негізгі қажеттіліктерге: тұрғын үй, киім-
кешек, көлік, отбасының бір айлық немесе бір жылдық
азығы жатады.
3. Қамқор болу. Нисап көлемінде байлығы бар
отағасы, қамқорлығындағы, асырауға міндетті ба-
лалары үшін пітір садақасын беруге міндетті. Олар:
балиғат жасына толмаған балалары және балиғат жа-
сынан асқан ақыл-есі кем науқас балалары және қайтыс
болған баласының балалары (немерелері).
118
Насбур-райә, 2/411