120
Бала мінезін тәрбиелеу
Кез келген ата-ана өз баласын жақсы болса екен
дейді. Бірақ сол баланы жақсы етудің жолдары-
на мән беріле бермейтін жағдайлар бар. Сондықтан
мұсылмандық тұрғыдан балаларды қалай тәрбиелеу
қажеттілігі жайында да бір-екі ой бөліспекпіз.
Жалпы, екі-үш жасқа келген бала кез келген
дағдыға тез үйренетіні туралы ғалымдардың айқын
пікір бар. Олай болса, бала тәрбиесі Исламдағы негізгі
мінез-құлықтарға үйретуді осы екі-үш жастан кеш
қалдырмай бастаған жөн. Алдымен қандай мінез-
құлықтарды қалай үйрету керектігі жайына тоқтамай
тұрып, Исламдағы мінез-құлықтың орны жайлы айта
кетейік. Исламда мінез-құлықтың орны зор. Ислам
дініндегі бүкіл ұстанымдар мен өмірлік қағидалар осы
мінез-құлықта жатыр. Өте маңызды мәселе мінездің
еш уақытта өзгермейтіндігі, тұрақтылығы, яғни белгілі
бір уақытқа, жағдайға байланысты мінез-құлық өзгеріп
отырмайды. Мінез жағдай өзгерген сайын құбылып
отыратын байлықтың бір түріне немесе қажет кезде
киіп, қажет болмаса шешіп тастайтын киім түрлеріне
ұқсамайды. Ғалымдар мінез-құлықты ғарышта үнемі
өзгермей тұратын жұлдыздар сияқты тұрақты болады
дейді. Бұл мәселені қозғап отырған себебіміз, кейде
адамдар арасында «Пайғамбар заманындағы жақсы
мінез-құлықтарды ХХІ ғасырда қайдан табамыз. Мы-
салы, ол кезде ұят деген сезім өте жоғары бағаланған
болса, қазіргі кезде оның орны тым әлсіз, өте төмендеп
кеткен. Ол кезде өтірік айту мүлдем болса, қазіргі таңда